Lekcje przyrody

Lekcje przyrody są dziewiątym tomem wierszy Romana Chojnackiego, poety który od roku 1988 mieszka na stałe w Kanadzie. Przed wyjazdem z Polski Chojnacki pracował m. in. w Teatrze Nowym w Poznaniu, potem w krakowskim „Studencie”. Opublikował kilka zbiorów wierszy, a jego utwory pojawiały się na łamach polskich czasopism. W Lekcjach przyrody Roman Chojnacki zapisuje napięcie wynikające z konieczności przebywania w dwóch miejscach naraz, co łączy się z rzeczywistą sytuacją poety-emigranta oraz z wewnętrznym poczuciem rozdarcia między rzeczywistością a transcendencją. W najnowszym zbiorze wierszy Chojnacki podejmuje tematy wykorzenienia i obcości rozciągające się w czasie, przywołując literackich poprzedników, m. in. Norwida i Krasińskiego. Wzorem tułaczego życia jest dla niego los polskich Żydów, których obecność utrwala w wielu wierszach. Skupiona, medytacyjna poezja Romana Chojnackiego powinna znaleźć trwałe miejsce w świadomości czytelników poszukujących odpowiedzi na pytania dotyczące sensu istnienia i celu wędrówki.

Wiersze mieszkającego w Kanadzie poety to somatyczne relacje z próby poznania: kształtu, książki, obrazu, uczucia, miejsca. Pisze o świecie, który żal byłoby opuszczać. To zbiór-marzennik o zbliżaniu się do miłości, wędrowaniu do domu, jak najpowolniejszym czołganiu się do doliny w długich cieniach. Samoloty, pociągi umożliwiają podróż czasem aż do punktu znieruchomienia, „zdechnięcia horyzontu”.

[...] Czułość jawi się tu nie tylko jako odzwierciedlenie tkliwości, serdeczności, uczuciowości, ale i umiejętność natychmiastowego reagowania na sygnały z zewnątrz, empatia, jako radość z ciepłego dotyku po powrotach, na lotniskach. Jest wszak czułość właściwością precyzyjnych struktur, wrażliwej na światło błony fotograficznej, na której niekiedy dopiero po długim naświetlaniu tworzy się obraz. Roman Chojnacki daje czas wierszowym bohaterom, jakby dawał szansę dorośnięcia do czułości, najmniejszego i kluczowego jednocześnie gestu otwarcia. Droga do zbawienia właśnie tędy wiedzie. Prosto przez wiersz. „Lekcje przyrody” to nic innego jak wiersze – lekcje przyrody ożywionej i nieożywionej, albo lepiej: nieżywej lub prawie nie- żywej, krok przed śmiercią, przed ulegnięciem czasowi, ześlizgnięciem się w ocean.