Tuż przed wakacjami, w ostatnim tygodniu czerwca, MOCAK zaprasza na cykl trzech wykładów inspirowanych wystawą Sztuka w sztuce. Zaproszeni badacze opowiedzą o podobnych zabiegach artystycznych, jak te prezentowane na wystawie, ale tym razem dokonywanych na gruncie literatury, kina oraz muzyki.

Literatura w literaturze
Poniedziałek, 26.6.2017, godz. 17
prof. dr hab. Anna Burzyńska (Uniwersytet Jagielloński)

Film w filmie
Wtorek, 27.6.2017, godz. 17
dr hab. Joanna Wojnicka (Uniwersytet Jagielloński)

Muzyka w muzyce
Środa, 28.6.2017, godz. 17
dr hab. Bogumiła Mika (Uniwersytet Śląski)

Wstęp wolny.

Literatura w literaturze

Wraz z początkiem lat 60. XX wieku postmodernizm „zawładnął” literaturą. Pisarze i poeci tego okresu podjęli wielki proces dialogu – literatura zaczęła grać z czytelnikiem, stała się intertekstualna, oderwała się od rzeczywistości. Pomieszały się style i poetyki, miejsce imitowanej rzeczywistości zajęły autotematyzm, eklektyzm, zabawa. Fakty zrównały się z fikcją, a autorefleksyjność, fragmentaryczność i symultaniczność wyznaczyły nowe kierunki. O literaturze w literaturze opowie prof. dr hab. Anna Burzyńska z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Anna Burzyńska – na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego pracuje od 1985 roku – od początku do chwili obecnej w Katedrze Teorii Literatury, w której od 2003 roku pełni funkcję kierownika. Obecnie jest opiekunem naukowym kursu teorii literatury, prowadzi wykłady z tej dziedziny oraz opcje: „Ponowoczesność – w stronę myśli Inności” i „Postmodernizm w literaturze i sztukach wizualnych”. Zajmuje się związkami najnowszej filozofii i wiedzy o literaturze, a także estetyką postmodernizmu. Od roku 2006 pełni również funkcję kierownika literackiego Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Autorka kilkudziesięciu rozpraw naukowych poświęconych najnowszym przemianom humanistyki, w tym książek: Dekonstrukcja i interpretacja (2001), Teorie literatury XX wieku (wspólnie z Michałem Pawłem Markowskim, 2006), Anty-teoria literatury (2007), Dekonstrukcja, polityka i performatyka (2013). Wraz z Michałem Pawłem Markowskim opracowała również antologię kanonicznych tekstów krytycznoliterackich, stanowiącą uzupełnienie podręcznika Teorie literatury XX wieku. Jest autorką kilku powieści, ponad 20 sztuk teatralnych oraz wielu scenariuszy radiowych, telewizyjnych i filmowych. Za  swoją działalność naukową i artystyczną otrzymała kilka prestiżowych  nagród. Wydała powieść pod tytułem Fabulant. Powiastka intertekstualna (1997) oraz dwa tomy dramatów: Nicland. Cztery sztuki teatralne (2004) i La mayoria de los suicidios ocurre en domingo/ Hombres al borde de un ataque de nervios w przekładzie na język hiszpański (2006). Jej sztuki zostały przetłumaczone na kilka języków (między innymi niemiecki, francuski, hiszpański, kataloński, włoski, słowacki, czeski, bułgarski) i były wielokrotnie wystawiane w Polsce i za granicą. Stale współpracuje z  audycjami  kulturalnymi  w TVP i Polskim Radio, pełniła też funkcję jurorki na liczących się festiwalach teatralnych. Należy do polskiego Towarzystwa Autorów Teatralnych (TAT) i Europejskiego Stowarzyszenia Dramatopisarzy (FATE) z siedzibą w Madrycie. Jej pasją jest kultura japońska.

Film w filmie

Współczesne kino stało się swoistą kulturową grą. Korzystając z dorobku kultury zarówno wysokiej, jak i masowej, filmy podejmują dialog z własną historią, z istotą medium, ze sprawdzonymi konwencjami. Ironia, cytowanie, autotematyzm, nieustanne przetwarzanie wizualnych wzorców. Czy kino zjada własny ogon? Na to i wiele innych pytań spróbuje odpowiedzieć dr hab. Joanna Wojnicka z Instytutu Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Joanna Wojnicka – historyk filmu, pracownik naukowy Instytutu Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się historią kina europejskiego, a także związkami kina z innymi sztukami, przede wszystkim literaturą, malarstwem i teatrem. Autorka książek Świat umierający. O późnej twórczości Luchino Viscontiego (2001), Słownik wiedzy o filmie (wraz z Olgą Katafiasz, 2005) oraz monografii sowieckiego kina odwilżowego Dzieci XX Zjazdu. Film w kulturze sowieckiej lat 1956–1968 (2012). Redaktorka (wraz z Grażyną Stachówną) tomów Autorzy kina europejskiego (2003) oraz Autorzy kina polskiego (2004). Opublikowała ponad 30 artykułów w czasopismach i książkach zbiorowych, w tym rozdziały poświęcone historii kina rosyjskiego i sowieckiego w  pierwszym i drugim tomie Historii kina (Kino nieme, 2009; Kino klasyczne, 2011).

Muzyka w muzyce

Muzyka przyszłości stanowi podobno „echo muzyki minionej”. Być może dlatego również w muzyce wiek XX stał się czasem przemian, przewartościowań i zróżnicowań. Współcześni kompozytorzy idą naprzód, ale też podkreślają związki z tradycją – stosują w tym celu różne strategie przywoływania, stylizowania, gry konwencjami. W ten sposób podejmują próbę integracji tego, co dawne, z tym, co późniejsze. O nowych sposobach interpretacji obecności „muzyki w muzyce” opowie dr hab. Bogumiła Mika z Instytutu Muzyki Uniwersytetu Śląskiego.

Bogumiła Mika – doktor habilitowany, muzykolog, teoretyk muzyki, socjolog muzyki. Ukończyła Akademię Muzyczną im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w zakresie teorii muzyki i kompozycji. Stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie socjologii muzyki uzyskała na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach na podstawie dysertacji Krytyczny koneser czy naiwny konsument. Socjologiczne studium publiczności muzycznej. Stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie nauk o sztuce uzyskała na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy Cytaty w muzyce polskiej XX wieku. Konteksty, fakty, interpretacje. Jest autorką kilku książek oraz ponad 50 artykułów naukowych. Główny obszar jej zainteresowań naukowych stanowią muzyka XX wieku, socjologia muzyki i semiotyka muzyki. Pracuje jako adiunkt w Instytucie Muzyki Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.