REMAKE

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych Dominick LaCapra konstatował niezwykle bujny rozwój studiów nad pamięcią. Tendencję zaobserwowaną przez amerykańskiego intelektualistę na polu badań uniwersyteckich można dostrzec również w innych dziedzinach. Od mody i designu, które karmią się wzorcami sprzed dekad, przez wątki „retro” w kulturze masowej, popularność tradycyjnych technik produkcji żywności, po wzrost nastrojów konserwatywnych w polityce jesteśmy świadkami zwrotu ku przeszłości.
Spotęgowane zainteresowanie historią każe jednak pamiętać, że historia jest narracją i jako taka nie może istnieć w oderwaniu od opowiadającego. Dlatego istotne jest, by postawić sobie dwa rodzaje pytań. Pierwszy: kto przedstawia historię i w czyim imieniu mówi, oraz drugi: jak opowiadać historię.
Postmodernizm zostawił po sobie przeszłość postrzępioną i pokawałkowaną. Nadwyrężył pomniki pamięci, część z nich obrócił w gruzy i przykrył odpadkami odnalezionymi na śmietnikach historii. Ta postmodernistyczna burza – lub „wicher historii”, jak chciałby Walter Benjamin – nałożyła na siebie opowieści, przesunęła ich rejestry, zredefiniowała gatunki i klasyfikacje. Od tego momentu sztuki wizualne okazują się jednym z wielu dialektów języka ewokującego przeszłość.
Toteż w pierwszym numerze proponujemy teksty, które dotykają obecności historii tak samo w sztukach wizualnych, jak w muzyce czy w inscenizacjach wydarzeń historycznych organizowanych przez lokalne władze. Sprawdzamy, jak dziś pisze się historię. A mając na względzie obraną perspektywę, wiemy, że nasza opowieść nie może rościć sobie prawa do kompletności.

Łukasz Białkowski